พระตําหนักดอยตุง ประวัติ ดอยตุง เป็นแหล่งท่องเที่ยวอันดับต้นๆของเมืองเชียงราย มีชื่อเสียงด้านความสวยงามของดอกไม้เมืองหนาว โดยเฉพาะ สวนแม่ฟ้าหลวง บนดอยตุงนั้น นับได้ว่าเป็นสวนดอกไม้ที่สวยในประเทศไทย นอกจากนี้แล้ว ยังเป็นที่ตั้งของ พระธาตุดอยตุง ซึ่งเป็นพระธาตุคู่บ้านคู่เมืองของจังหวัดเชียงราย ทั้งยังเป็นพระธาตุประจำปีเกิดของผู้ที่เกิดปีกุนอีกด้วย แต่ก่อนดอยตุงเคยเป็น เขาหัวโล้นกลับกลายมาเป็นแหล่งท่องเที่ยวที่โดดเด่นที่สุดของเชียงราย และแต่ละปีมีนักท่องเที่ยวขึ้นไปเที่ยวดอยตุงเป็นจำนวนมาก
ประวัติการพัฒนาดอยตุง พระตําหนักดอยตุง ประวัติ
พระตําหนักดอยตุง ประวัติ พระตำหนักดอยตุงเริ่มดำเนินการก่อสร้างเมื่อวันที่ 26 ธันวาคม 2530 เมื่อสมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี มี พระชนมายุ 88 พรรษา โดยก่อนหน้านั้นมีพระราชกระแสว่า หลังพระชนมายุ 90 พรรษา จะไม่เสด็จไปประทับที่ ประเทศสวิตเซอร์แลนด์ สำนักงานราชเลขานุการในพระองค์ จึงได้เลือกดอยตุง ซึ่งมีทิวทัศน์สวยงาม ขณะเดียว กันสมเด็จพระศรีนครินทรา บรมราชชนนี เมื่อทรงทอดพระเนตรพื้นที่ เมื่อต้นปี พ.ศ. 2530 ก็ทรงพอพระราชหฤทัย และมีพระราชดำริจะสร้างบ้านที่ดอยตุงพร้อมกันนี้ ยังมีพระราชกระแสรับสั่งว่าจะ ปลูกป่าบนดอยสูงจึงกำเนิดเป็น โครงการพัฒนาดอยตุงขึ้น
โครงการพัฒนาดอยตุงเริ่มดำเนินการโดยความร่วมมือจากหน่วยราชการทุกส่วน เช่น กรมป่าไม้ กรมชลประทาน หน่วยงานด้านปกครอง นอกจากทำการปลูกป่าฟื้นฟูสภาพพื้นที่แล้วยังมีการฝึกอาชีพเพื่อ ยกระดับคุณภาพชีวิตของชาวเขาบนดอยตุง ซึ่งประกอบด้วยชาวเขาเผ่าอาข่าลาหู่ ไทยใหญ่ และจีนฮ่อ ขณะเดียว กันยังคงรักษาขนบธรรมเนียมประเพณีของตนไว้
แหล่งท่องเที่ยวบนดอยตุงที่นักท่องเที่ยวขึ้นไปเยี่ยมชมได้แก่
- พระตำหนักดอยตุง
- สวนแม่ฟ้าหลวง หรือ สวนดอยตุง
- หอพระราชประวัติ หรือ หอแห่งแรงบันดาลใจ
- พระธาตุดอยตุง
- สวนรุกขชาติแม่ฟ้าหลวง
1. พระตำหนักดอยตุง
พระตำหนักดอยตุง ถือเป็นบ้านหลังแรกของสมเด็จย่า สร้างขึ้นโดยใช้พระราชทรัพย์ส่วนพระองค์ ที่เน้นความเรียบง่ายและการใช้ประโยชน์ มีลักษณะสถาปัตยกรรมแบบล้านนากับบ้านพื้นเมืองของสวิตเซอร์แลนด์ ที่เพดานห้องโถงทำเป็นเพดานดาว บริเวณด้านหลังพระตำหนักมีระเบียงยื่นออกไป เมื่อยืนที่ระเบียงจะเห็นทัศนียภาพของดอยตุงที่สวยงาม เมื่อยืนที่ระเบียงจะเห็นทัศนียภาพของดอยตุงที่สวยงาม บริเวณขอบระเบียงมีกระบะปลูกไม้ดอกที่มีสีสันสวยงาม
พระตำหนักเปิดให้นักท่องเที่ยวได้เข้าชมตลอดทั้งปี โดยจะต้องมีมัคคุเทศก์ของพระตำหนักเป็นผู้นำเยี่ยมชม และ ต้องแต่งการตามแบบที่กำหนด ภายในพระตำหนักห้ามถ่ายภาพ และ วีดีโอ
เวลาทำการ
เปิดให้เข้าชมทุกวัน เวลา 07.00 – 17.30 น.
ค่าบำรุงสถานที่
- บุคคลทั่วไป : 90 บาท
- ผู้สูงอายุ : 45 บาท
- นักเรียน/นักศึกษา : 45 บาท
- เด็กสูงไม่เกิน 120 ซ.ม. : –
2. สวนแม่ฟ้าหลวง หรือ สวนดอยตุง
สวนแม่ฟ้าหลวง หรือ สวนดอยตุง เป็นสวนไม้ดอกไม้ประดับเมืองหนาวบนพื้นที่ 25 ไร่ อยู่ด้านหน้าของพระตำหนักดอยตุง สร้างเมื่อปี พ.ศ. 2534 ภายในสวนถูกตกแต่งด้วยสีสันพรรณไม้ได้อย่างสวยงาม ผลัดเปลี่ยนหมุนเวียนออกดอกตลอดทั้งปี กลางสวนมีประติมากรรมเด็กยืนต่อตัว งานประติมากรรมนี้ได้รับพระราชทานชื่อว่า “ความต่อเนื่อง” นอกจากแปลงไม้ประทับกลางแจ้งแล้วยังมีโรงเรือนไม้ในร่ม จุดเด่นคือกล้วยไม้จำพวกรองเท้านารีชนิดต่างๆ ที่มีดอกสวยงาม หากเดินเหนื่อย ที่นี่ยังมีร้านกาแฟไว้บริการซึ่งก็เป็นกาแฟที่ได้จากดอยตุงนี่เอง
เวลาทำการ
เปิดให้เข้าชมทุกวัน เวลา 6.30 – 18.00 น.
ค่าบำรุงสถานที่
- บุคคลทั่วไป : 90 บาท
- ผู้สูงอายุ : 45 บาท
- นักเรียน/นักศึกษา : 45 บาท
- เด็กสูงไม่เกิน 120 ซ.ม. : –
3. หอพระราชประวัติ หรือ หอแห่งแรงบันดาลใจ
หอพระราชประวัติ ได้ปรับปรุงให้เป็น หอแห่งแรงบันดาลใจ ตั้งอยู่หน้าสุดของพระตำหนัก เป็นอาคารแสดงพระราชประวัติสมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนีและพระราชวงศ์ มีห้องจัดแสดงนิทรรศการ 7 ห้อง
- ห้อง 1 ราชสกุลมหิดล
ในฐานะครอบครัวเล็กๆ ครอบครัวหนึ่งที่อบอุ่น เปี่ยมด้วยความรัก และเป็นดุจดั่งหยดน้ำที่รวมตัวกันหลั่งลงมา บำบัดทุกข์ บำรุงสุขแก่ปวงพสกนิกร
- ห้อง 2 เรื่องราวของราชสกุล
ผ่านพระราชประวัติ สมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี สิ่งที่ยิ่งใหญ่ทั้งหลาย ย่อมเกิดจากจุดเล็กๆรอบตัว โดยเฉพาะภายในครอบครัว ห้องนี้จึงนำเสนอเรื่องราว ตั้งแต่ทรงเป็น “เด็กหญิงสังวาลย์” ที่ใฝ่ดี และแสวงหาโอกาส จนเป็น “คู่ชีวิตเจ้าฟ้า” ที่ได้ซึบซับพระราชปณิธานอันแรงกล้าในการทรงงาน เพื่อแผ่นดินไทยของพระสวามี มาเป็น”แม่ของลูก” ที่มีหลักในการอบรมเลี้ยงดูพระโอรสพระธิดา “ให้เป็นมนุษย์ที่สมบูรณ์” และในที่สุดกลายเป็น “แม่ฟ้าหลวง” ของปวงชนชาวไทยที่ทรงอุทิศพระองค์เพื่อสร้างโอกาสให้ผู้คนที่แร้นแค้นมากมายได้มีชีวิตที่ดีขึ้น
- ห้อง 3 การกลับคืนสู่มาตุภูมิของราชสกุลมหิดล
ด้วยความรับผิดชอบที่ทรงมีต่อประเทศชาติ สมาชิกของราชสกุลมหิดล ทรงต้องละวางชีวิตที่เรียบง่าย อิสระ และมีความสุข เพื่อเสด็จนิวัติกลับคืนสู่มาตุภูมิ มาทรงรับพระราชภารกิจอันยิ่งใหญ่ในฐานะพระมหากษัตริย์ของประชาชน ในยุคที่บ้านเมืองสับสนวุ่นวาย
- ห้อง 4 ความทุกข์ยากของประชาชน
การขึ้นครองราชย์ หาใช่ความสุขสบายไม่ หากแต่เป็นจุดเริ่มต้นของการทรงงานที่หนักหน่วง ตลอดพระชนม์ชีพ เพราะ “ปัญหาไม่มีวันหยุด” และมีอยู่ทั่วทุกหัวระแหง
- ห้อง 5 แบบแผนการแก้ปัญหาความทุกข์ยากของประชาชนอย่างยั่งยืน
ด้วยอุปกรณ์ธรรมดาๆ ที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวใช้ทรงงานจนคุ้นตา ได้แก่
แผนที่ วิทยุสื่อสาร ดินสอ และกล้องถ่ายรูป สะท้อนถึงหลักการและวิธีการทรงงาน ที่ทรงมุ่งทำความ “เข้าใจ เข้าถึง พัฒนา” เพื่อแก้ปัญหาของคนไทย ตั้งแต่คนบนภูเขา
บนที่ราบสูง ในที่ราบลุ่ม จนจรดชายฝั่งทะเล ผู้ชมจะได้เพลิดเพลินกับเทคนิค Shadow animation ที่ใช้อธิบายเรื่องซับซ้อนในการแก้ปัญหาต่างๆ ให้เป็นเรื่องง่ายต่อการเข้าใจ
- ห้อง 6 แบบแผนการแก้ปัญหาความทุกข์ยากของประชาชนบนดอยตุง
เมื่อสมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี มีพระชนมายุ 87 พรรษา ทรงมีพระราชดำริริเริ่มโคงการพัฒนาดอยตุงๆ เพื่อแก้ไขปัญหาของดินแดนที่เป็นส่วนหนึ่งของสามเหลี่ยมทองคำอย่างครบวงจร ด้วยการ “ปลูกป่า ปลูกคน” ควบคู่กันไป โดยทรงศึกษาจากโครงการในพระราชดำริพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว และนำกิจกรรมการพัฒนาต่างๆ มาปรับใช้ที่ดอยตุง หรือเรียกง่ายๆว่า เป็นโครงการพัฒนาที่ “แม่เรียนจากลูก” ทุกวันนี้ ทั้งคนและผืนป่าของดอยตุง ได้รับการพลิกฟื้นคืนสู่ชีวิตที่พอเพียงและมีศักดิ์ศรี
- ห้อง 7 ห้องแห่งแรงบันดาลใจ
แรงบันดาลใจที่สมาชิกราชสกุลมหิดลทั้งห้าพระองค์ทรงมีต่อกันและกัน ได้นำไปสู่ทางออกของปัญหาและปัญหาเล่า และก่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลงในทางที่ดีแก่ประเทศชาติบ้านเมืองมากมาย
เวลาทำการ
เปิดให้เข้าชมทุกวัน เวลา 8.00 – 17.00 น.
ค่าบำรุงสถานที่
- บุคคลทั่วไป : 50 บาท
- ผู้สูงอายุ : –
- นักเรียน/นักศึกษา : –
- เด็กสูงไม่เกิน 120 ซ.ม. : –
4. พระธาตุดอยตุง
พระธาตุดอยตุง เป็นเจดีย์สีทองคู่กันตั้งอยู่ริมหน้าผา อายุเก่าแก่หลายร้อยปี จากที่ตั้งเจดีย์นี้สามารถชมวิวทิวทัศน์ได้ อากาศเย็นสบาย
ประวัติพระธาตุดอยตุง
ตามตำนานเล่าว่า พระธาตุดอยตุงสร้างขึ้นในสมัยพระเจ้าอชุตราช กษัตริย์ผู้ครองเมืองโยนกนาคพันธุ์ (ปัจจุบันคืออำเภอแม่จัน) พระมหากัสสปะได้อัญเชิญพระบรมสารีริกธาตุส่วนพระรากขวัญเบื้องซ้าย (กระดูกไหปลาร้า) แล้วมอบให้แก่ พระเจ้าอชุตราช ได้สร้างเจดีย์บรรจุพระบรมสารีริกธาตุนั้นไว้บนดอยแห่งนี้ ดังที่พระพุทธเจ้าทรงพยากรณ์ไว้ แล้วจึงได้ให้ทำตุง (ธง) มีความยาว 1,000 วาปักบนยอดเขาหากตุงปลิวไปถึงที่ใดก็กำหนดให้เป็นฐานของพระเจดีย์ ทั้งนี้พระองค์ได้พระราชทานทองคำให้พวกลาวจกเป็นค่าที่ดิน และให้พวกมิลักขุ 500 ครอบครัวดูแลรักษาพระธาตุ ต่อมาในสมัยพญามังรายแห่งราชวงศ์มังราย พระมหาวชิรโพธิเถระได้นำพระบรมสารีริกธาตุมาถวาย 50 องค์ พญามังราย
จึงให้สร้างพระเจดีย์อีกองค์ใกล้กับเจดีย์องค์เดิม นับจากนั้นเป็นต้นมาพระธาตุดอยตุงจึงได้มีเจดีย์สององค์มาจนถึงทุกวันนี้
ตุง นับเป็นสัญลักษณ์อีกอย่างหนึ่งของชาวล้านนา หมายถึง ความเจริญรุ่งรุ่ง การมีชัยชนะ ในวัดจะมี รอยปักตุง เป็นรอยแยกบนพื้น ยาวประมาณ 1 ฟุต อยู่ด้านหน้าพระธาตุ เชื่อกันว่าเป็นรอยแยกที่ใช้ปักฐานตุงบูชาพระธาตุ สร้างมาประมาณ 1,000 ปีแล้ว พระบรมธาตุดอยตุงเป็นที่เคารพสักการะของชาวล้านนา ทุกปีจะมีงานนมัสการพระบรมธาตุในวันเพ็ญเดือน 3 ยังถือเป็นพระธาตุประจำปีเกิดของคนเกิดปีกุน ที่นิยมมาสักการะเพื่อความเป็นสิริมงคล
5. สวนรุกขชาติแม่ฟ้าหลวง
สวนรุกขชาติแม่ฟ้าหลวง หรือ สวนรุกขชาติดอยช้างมูบ ตั้งอยู่ที่บนดอยช้างมูบ เหนือพระธาตุดอยตุงขึ้นไปตามถนนประมาณ 1 กิโลเมตร อยู่ใกล้กับชายแดนไทย – พม่า เป็นสวนที่รวมพันธุ์ไม้หายาก และพันธุ์ไม้พื้นเมือง โดยเฉพาะกุหลาบพันปีจากหลายประเทศ นางพญาเสือโคร่ง กล้วยไม้พื้นเมือง รองเท้านารี เป็นต้น ได้นำมาปลูกในสวนอย่างเป็นธรรมชาติ ท่ามกลางป่าสน มีเส้นทางเดินชมลัดเลาะตามไหล่เขา มีลานสำหรับพักผ่อน เพื่อชมวิวทิวทัศน์ได้รอบ ซึ่งสามารถมองเห็นประเทศเพื่อนบ้าน และแม่น้ำโขงได้ และจะยิ่งสวยงามมาก ในช่วงที่ดอกซากุระเมืองไทยหรือนางพญาเสือโคร่งบาน ในราวต้นเดือนมกราคม – กุมภาพันธ์ จนกลายเป็นสวนป่าที่สวยที่สุดแห่งหนึ่ง
ภายในบริเวณดอยมีพระสถูปช้างมูป เป็นเจดีย์ขนาดเล็ก ตั้งอยู่บนกองหินขนาดใหญ่ มีลักษณะเหมือนช้างหมอบอยู่ และยังมีต้นสนและต้นไม้ใหญ่อายุนับร้อยปี ซึ่งขนย้ายขึ้นมาปลูกไว้ เนื่องจากการสร้างถนนสายเชียงราย-แม่สาย ซึ่งใช้ปลูกเพื่ออนุรักษ์ดินและต้นน้ำ
เวลาทำการ
เปิดให้เข้าชมทุกวัน เวลา 8.00 – 17.00 น.
ค่าบำรุงสถานที่
- บุคคลทั่วไป : 50 บาท
- ผู้สูงอายุ : 25 บาท
- นักเรียน/นักศึกษา : 25 บาท
- เด็กสูงไม่เกิน 120 ซ.ม. : –
บัตรเข้าชมชนิดรวม
นอกจากการซื้อบัตรเข้าชมเป็นที่ๆ แล้ว ยังมีบัตรเข้าชมแบบรวม 3-4 ที่ ราคาจะถูกกว่าซื้อแยก
- บัตรเข้าชม 3 ที่ พระตำหนักดอยตุง สวนแม่ฟ้าหลวง และ หอแห่งแรงบันดาลใจ
- บุคคลทั่วไป : 190 บาท
- ผู้สูงอายุ : 90 บาท
- นักเรียน/นักศึกษา : 90 บาท
- เด็กสูงไม่เกิน 120 ซ.ม. : –
- บัตรเข้าชม 4 ที่ พระตำหนักดอยตุง สวนแม่ฟ้าหลวง หอแห่งแรงบันดาลใจ และ สวนรุกชาติแม่ฟ้าหลวง (สวนกุหลาบพันปี)
- บุคคลทั่วไป : 220 บาท
- ผู้สูงอายุ : 110 บาท
- นักเรียน/นักศึกษา : 110 บาท
- เด็กสูงไม่เกิน 120 ซ.ม. : –
ติดต่อสอบถามได้ที่ ศูนย์ท่องเที่ยวและบริการ สำนักงานประสานงานโครงการพัฒนาดอยตุงฯ อาคารเอนกประสงค์ ต. แม่ฟ้าหลวง อ. แม่ฟ้าหลวง จ .เชียงราย 57240 โทรศัพท์ 053-767015-4
การเดินทาง
การเดินทางไปพระตำหนักดอยตุง สวนแม่ฟ้าหลวง หอแห่งแรงบันดาลใจ ทั้ง 3 สถานที่นี้อยู่ในพื้นที่เดียวกัน สามารถจอดรถแล้วเดินถึงกันได้หมด
- เส้นทางที่ 1
ใช้ทางขึ้นดอยตุงสายใหม่ ผ่านบ้านไทยใหญ่ร่มไทร กม.2 ผ่านจุดชมวิว กม.12 จากนั้นเลี้ยวซ้ายระหว่างหลัก กม.12 และ 13 ไปอีก 2 กม. จะถึงพระตำหนัก ระยะทาง 15 กม. หรือใช้ทางขึ้นสายเก่าโดยขับเลยแยกบ้านสันกองราว 1 กม. เลี้ยวซ้ายไปตามทางหลวงหมายเลข 1149 ที่บ้านห้วยไคร้ ระหว่างหลัก กม.871-872 เป็นทางขึ้นดอยตุงสายเก่า เส้นทางสูงชันกว่าสายใหม่แต่ระยะทางสั้นกว่าเล็กน้อย ถนนจะไปบรรจบกับทางขึ้นสายใหม่ใกล้ กม.6
การเดินทางไปพระธาตุดอยตุง พระธาตุดอยตุงจะอยู่เลยพระตำหนักดอยตุงไปประมาณ 5.5 กิโลเมตร อาจจะวางแผนเที่ยวบริเวณพระตำหนักดอยตุงให้เสร็จก่อน แล้วค่อยเดินทางต่อไปยังพระธาตุดอยตุง
- เส้นทางที่ 2
ใช้ทางขึ้นดอยตุงสายใหม่ เมื่อผ่านทางแยกซ้ายไปพระตำหนักดอยตุง ถึงหลัก กม.14 จะมีทางแยกซ้ายถ้าขับตรงไปจะขึ้นตรงสู่พระธาตุดอยตุง ทางค่อนข้างแคบและชันมาก ระยะทาง 3 กม. ถ้าไปทางแยกซ้ายมือ จะเป็นทางอ้อม ผ่านสถานีเพาะเลี้ยงสัตว์ป่าดอยตุง ทางแยกไปดอยช้างมูบ อ.แม่สาย และวัดน้อยดอยตุง ตรงหลัก กม.23 ระยะทาง 10 กม. จากวัดน้อยดอยตุง ต้องขับขึ้นดอยไปตามทางชัน แคบและคดเคี้ยว อีก 1 กม. บริเวณนี้เรียกว่าสวนเทพารักษ์ ต้องขับด้วยความระมัดระวังเพราะอาจมีรถสวนลงมาได้ พระตําหนักดอยตุง ประวัติ
